Tłumaczenia tej strony
Publikowane oprogramowanie powinno być wolnym oprogramowaniem. Żeby uczynić je wolnym, trzeba je wydać na licencji wolnego oprogramowania. Zwykle stosujemy Powszechną Licencję Publiczną GNU (GNU GPL), ale sporadycznie korzystamy również z innych licencji wolnego oprogramowania. Dla programów GNU stosujemy tylko takie licencje, które są zgodne z GNU GPL.
Dokumentacja wolnego oprogramowania powinna być wolną dokumentacją, żeby ludzie mogli ją rozprowadzać razem z programami, które opisuje, i ulepszać. Żeby uczynić ją wolną, trzeba ją wydać na licencji wolnej dokumentacji. Zwykle stosujemy Licencję GNU Wolnej Dokumentacji (GNU FDL), ale sporadycznie korzystamy także z innych licencji wolnej dokumentacji.
Obecnie opracowujemy nowe, zmienione wersje wszystkich naszych licencji. Zachęcamy do przekazywania opinii na temat proponowanych tekstów. Prosimy o odwiedzenie http://gplv3.fsf.org, przeczytanie aktualnego szkicu (po angielsku) i wzięcie udziału w pracach.
Powszechną Licencję Publiczną GNU, GNU General Public License, często zwaną krótko GNU GPL, użyto dla większości programów GNU, a także ponad połowy pakietów Wolnego Oprogramowania.
Mniejszą Powszechną Licencję Publiczną GNU, GNU Lesser General Public License, użyto dla kilku (ale nie wszystkich) bibliotek GNU. Dawniej nazywała się Library GPL (GPL Bibliotek), ale zmieniliśmy nazwę [„lesser” znaczy „mniejsza”, „o mniejszym znaczeniu”], gdyż poprzednia zachęcała do korzystania z tej licencji częściej niż rzeczywiście powinna być stosowana.
Licencja GNU Wolnej Dokumentacji, GNU Free Documentation License, jest rodzajem licencji copyleft przeznaczonej do stosowania w przypadku podręczników, instrukcji czy innej dokumentacji w celu zapewnienia każdemu praktycznej wolności kopiowania i rozpowszechniania tych materiałów, z dokonywaniem modyfikacji lub bez, zarówno w celach komercyjnych, jak i niekomercyjnych.
W sensie prawnym faktyczne warunki dystrybucji programów GNU określa wyłącznie oryginalna (angielska) wersja GPL. Jednak, aby pomóc ludziom lepiej zrozumieć te licencje, udzielamy zezwolenia na publikację przekładów na inne języki, pod warunkiem, że będą wykonane zgodne z naszymi przepisami dotyczącymi nieoficjalnych tłumaczeń.
Standardowa nota o prawach autorskich do stron internetowych GNU zawiera tekst: Zezwala się na wykonywanie i dystrybucję wiernych kopii tego tekstu, niezależnie od nośnika, pod warunkiem zachowania niniejszego zezwolenia. Prosimy o zwrócenie uwagi na poniższy komentarz, którego autorem jest Eben Moglen:
„Intencją użycia przez nas sformułowania »dosłowne kopiowanie dowolnym sposobem« nie jest wymóg zachowania nagłówków i stopek czy innych elementów formatowania. Wymagane jest natomiast zachowanie odnośników internetowych, zarówno w przypadku postaci zapisu pozwalającej na wykorzystanie hiperodnośników, jak i postaci bez takiej możliwości (jako adnotacji czy w inny sposób zapisanych adresów URL w dokumencie innym niż HTML)”.
Jeżeli planujecie napisanie nowej licencji, prosimy skontaktujcie się z FSF, pisząc na adres <[email protected]>. Mnożenie się różnych od siebie licencji wolnego oprogramowania powoduje, że użytkownicy muszą poświęcać więcej czasu na ich zrozumienie; zapewne uda nam się pomóc wam znaleźć taką istniejącą już licencję Wolnego Oprogramowania, która spełni wasze oczekiwania.
Jeśli nie da się tego zrobić, jeżeli rzeczywiście potrzebujecie nowej licencji, przy naszej pomocy zagwarantujecie, że będzie faktycznie licencją Wolnego Oprogramowania i unikniecie różnych problemów praktycznych.
Copyleft jest ogólną metodą umożliwiającą uczynienie programu wolnym oprogramowaniem i nakazanie, by wszystkie jego zmienione i poszerzone wersje również były wolne.
Najprostszym sposobem nadania wolności programowi jest uczynienie go dobrem publicznym, public domain, bez praw autorskich. Pozwala to innym na dzielenie się programem i własnymi poprawkami, jeśli mają na to ochotę. Ale umożliwia też osobom przeciwnym współpracy przekształcenie programu w oprogramowanie objęte prawem własności, proprietary software. Mogą go zmienić, bardzo albo trochę, i rozprowadzać wynik jako produkt objęty restrykcyjną licencją. Ludzie, którzy dostaną program w takiej zmodyfikowanej postaci nie mają wolności, jaką dał im autor pierwotnej wersji – odebrał ją pośrednik.
W projekcie GNU naszym celem jest danie wszystkim użytkownikom swobody rozpowszechniania i modyfikowania programów GNU. Gdyby pośrednik mógł ją odebrać, moglibyśmy mieć wielu użytkowników, ale nie mieliby oni wolności. Dlatego, zamiast uczynić oprogramowanie GNU dobrem publicznym, zastrzegliśmy dla niego „copyleft”. Copyleft stwierdza, że każdy, kto rozpowszechnia oprogramowanie, z poprawkami lub bez nich, musi równocześnie przekazać prawo do jego dalszego kopiowania i zmiany. Copyleft gwarantuje, że każdy użytkownik ma wolność działań.
Copyleft stanowi też zachętę dla innych programistów, by dokładali swą pracę do wolnego oprogramowania. Tylko dzięki temu istnieje wiele ważnych wolnych programów, takich jak kompilator GNU C++.
Copyleft pomaga też programistom, chcącym wnieść usprawnienia do wolnych programów, otrzymać na to zezwolenie. Ludzie ci często pracują dla firm czy uczelni, które zrobiłyby niemal wszystko, by zdobyć więcej pieniędzy. Programista chciałby przekazać swoje poprawki społeczności, ale jego pracodawcy woleliby przekształcić je w produkt prawnie zastrzeżony.
Gdy wyjaśniamy pracodawcom, że rozpowszechnianie ulepszonej wersji inaczej niż jako wolnego oprogramowania jest nielegalne, zwykle raczej decydują się wydać ją jako wolny program, niż wyrzucić.
By poddać program działaniu copyleft, najpierw zastrzegamy copyright, prawa autorskie do niego. Następnie dokładamy warunki rozpowszechniania, będące prawnym środkiem, dzięki któremu dajemy każdemu prawo do używania, modyfikowania i rozpowszechniania kodu naszego programu lub dowolnego programu pochodnego, ale tylko wtedy gdy warunki rozpowszechniania pozostaną niezmienione. W ten sposób, kod i przekazane wolności stają się prawnie nierozdzielne.
Konstruktorzy oprogramowania prawnie zastrzeżonego wykorzystują prawa autorskie do odebrania wolności użytkownikom, my używamy praw autorskich do zapewnienia użytkownikom wolności. Dlatego też odwróciliśmy nazwę, zmieniając „copyright” na „copyleft” [co można rozumieć jako „lewo autorskie” zamiast „prawo autorskie”].
Copyleft jest pojęciem ogólnym, istnieje wiele sposobów opracowania szczegółów. Konkretne warunki rozpowszechniania przyjęte w projekcie GNU zawarliśmy w licencjach: GNU General Public License, GNU Lesser General Public License oraz GNU Free Documentation License.
Odpowiednia licencja zawarta jest w wielu podręcznikach i w każdej dystrybucji kodu źródłowego GNU.
GNU GPL została zaprojektowana tak, byście łatwo mogli ją zastosować do własnego programu, jeśli jesteście posiadaczami praw autorskich. Nie musicie w tym celu zmieniać tej licencji, po prostu dodajcie do swojego programu poprawnie sformułowane odwołanie do niej. Prosimy zwrócić uwagę, że musi być wówczas użyty pełny tekst GPL. Stanowi on integralną całość i niedozwolone są kopie częściowe. Podobnie jest w przypadku LGPL i FDL.
Stosowanie jednakowych warunków rozpowszechniania dla wielu różnych programów ułatwia kopiowanie kodu między różnymi programami. Ponieważ wszystkie one mają te same warunki, nie ma potrzeby zastanawiania się nad zgodnością warunków. Lesser GPL pozwala na zmianę warunków rozpowszechniania na zwykłą GPL, tak że można kopiować kod do innego programu wydanego na GPL.
Uważamy, że publikowane programy i dokumentacja powinny być wolnymi programami i wolną dokumentacją. Zalecamy wydawanie jako wolnych również wszelkiego rodzaju prac edukacyjnych i encyklopedycznych, przez stosowanie licencji wolnej dokumentacji, takich jak Licencja GNU Wolnej Dokumentacji (GNU FDL).
Dla opracowań, wyrażających wasze poglądy, oraz prac naukowych polecamy prostą licencję „tylko wierne kopie” (verbatim copying only), użytą dla niniejszej strony internetowej.
Nie stoimy na stanowisku, że prace artystyczne czy rozrywkowe muszą być wolne, ale jeśli chcielibyście tego rodzaju pracę wydać jako wolną, zalecamy skorzystanie z Free Art License.
Tłumaczenia tej strony:
[
Català
| 简体中文
| 繁體中文
| English
| Español
| Français
| Italiano
| 日本語
| Polski
| Português
| Српски
]
Powrót do strony głównej Projektu GNU.
Pytania dotyczące GNU i FSF prosimy kierować na adres
[email protected].
Istnieją także
inne sposoby skontaktowania się
z FSF.
Uwagi dotyczące naszych stron internetowych prosimy wysyłać na adres
[email protected],
natomiast inne pytania na adres
[email protected].
Copyright © 1996, 1997, 1998, 1999, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006
Free Software Foundation, Inc., 51 Franklin St, Fifth Floor, Boston, MA 02110-1301, USA
Verbatim copying and distribution of this entire article is
permitted in any medium, provided this notice is preserved.
Zezwala się na wykonywanie i dystrybucję wiernych kopii tego tekstu,
niezależnie od nośnika, pod warunkiem zachowania niniejszego zezwolenia.
Tłumaczenie:
Grupa tłumaczy witryny Projektu GNU
([email protected]).
Aktualizowane: $Date: 2006/11/06 07:10:28 $ $Author: wkotwica $